Matematik Nasıl Çalışılmalı?
Matematik nasıl çalışılmalı sorusu birçok farklı uzmanın farklı biçimlerde yanıtladığı bir sorudur. İşin özüne bakıldığında, bu soruya verilebilecek tek ve mutlak bir cevap yoktur. Çünkü bu sorunun cevabı, hangi seviyedeki ve hangi anlama yeteneğine sahip öğrenci tarafından sorulduğuna göre değişiklik gösterebilir. Dolayısıyla her birey için “doğru yol budur” demek uygun değildir.
Burada odaklanılacak nokta, öğrencinin seviyesi, anlama yeteneği ya da dersin zorluk derecesi fark etmeksizin bazı temel ilkelerden bahsetmek olacaktır.
Hangi konuya çalışırsak çalışalım, ilk olarak o konunun herhangi bir kuralına veya işlem bilgisine girmeden önce “Nedir?” sorusuna cevap aramak gerekir. Örneğin logaritma mı çalışıyoruz? O halde “Logaritma nedir?” sorusu ile başlanmalıdır. Veya köklü sayılar mı çalışıyoruz? Öncelikle “Köklü sayı nedir?” sorusunun cevabını aramalıyız. Bu soruya kabataslak da olsa bir cevap bulmak, konunun zihinde şekillenmesi açısından en sağlıklı başlangıç noktasıdır.
“Nedir?” sorusuna cevap bulduktan sonra ikinci adım, çalışılan konunun tüm kurallarını öğrenmek olmalıdır. Bu kurallar çalışma esnasında not edilmeli ve basit sorular üzerinde nasıl çalıştığı örnekler üzerinden incelenmelidir. Kuralları öğrenirken mümkün olduğunca zor sorular ile uğraşmamak gerekir. Bir konuya çalışmanın başlangıç aşamasında tüm soruları çözmeye değil, o konunun tüm kurallarını söyleyebilir hale gelmeye çalışılmalıdır. Tüm kuralları bilmek ileride o konuda güçlü bir seviyeye ulaşmanın en kilit noktasıdır. Matematik çalışırken yapılan en yaygın hata sorular üzerinden konuyu öğrenmeye çalışmaktır. Bu şekilde çalışanlar da, yine böyle çalışsalar dahi kenara konunun kurallarını not almalı ve kafada konunun başını sonunu bilecek şekilde kural bilgisine hakimiyet sağlamalıdırlar.
Bir sonraki aşama, kuralların uygulanmasına yönelik soruların karışık şekilde olduğu test veya soru grubu üzerinde çalışmak olmalıdır. Karşımıza çıkan bir soruda “Bu soruyu hangi kuralla çözebilirim?” sorusunu sormak önemlidir. Başlangıçta bu yöntem, soru üzerinden konu çalışanlardan geride kalmaya neden olsa da uzun vadede kurallar üzerinden düşünme kabiliyeti kazandırdığından daha güçlü seviyeye ulaşmayı sağlar. Farklı sorulara güçlü tepkiler verilmesi bu şekilde sağlanabilir.
Ancak bu noktada çözülemeyen sorularla karşılaşmak doğal bir durumdur. Bu noktada çözümler veya varsa video çözümler üzerinden hangi kuralların nasıl kullanıldığını görmek matematiksel gelişmenin diğer bir gerekli adımıdır. Konuda uzman kişilerin çözümlerini izlemek de kuralların nasıl uygulandığını anlamak açısından oldukça önemlidir.
Sonraki adımda artık yeterli miktarda soru çözerek kendimizi geliştirmemiz gerekir. Bu aşamadaki sorular daha üst düzey ve karmaşık sorular olabilir. Çözemediğimiz sorularda önce yeterince uğraşmalı, halen çözemiyorsak destek almalıyız. Bu destek video çözüm, bir arkadaşa sormak, öğretmene sormak veya yapay zekadan yardım almak olabilir. Çözüme ulaşmak için çabalamak öğrenmedeki kalıcılığı artıran önemli bir unsurdur. Hiçbir zaman unutulmamalıdır ki tüm soruları çözemiyor olmak başarısızlık değildir. Matematik bir gelişim sürecidir ve bu süreç devamlılık gerektirir. Pozitif kalıp çalışmada sürekliliği korumak esas olandır.
İşlem gücü ve anlama kabiliyeti kişiden kişiye değişiklik gösterir. Ancak yukarıdaki adımlar sabırla uygulandığında, başarı elde etmek mümkündür. Özellikle kendini matematikte zayıf gören veya öğrenme güçlüğü yaşayanlar için bu süreç yavaş ilerliyor gibi görünse de, düzenli çalışma ve süreklilik sonunda başarı mutlaka kendisini gösterecektir.
Kemal Duran
Matematik Öğretmeni